İstihdamın artırılması ve işsizliğin azaltılması; eğitimin işgücü talebine duyarlılığının artırılmasına, işgücü
arz ve talebinin doğru olarak tespit edilmesine ve buna uygun politikaların geliştirilmesine bağlıdır. Bu
hedef doğrultusunda Şanlıurfa ilinde işgücü piyasasının talep boyutunu tespit edebilmek amacı ile
Şanlıurfa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından 2018 yılı 2 Nisan-11 Mayıs tarihleri arasında
Şanlıurfa İşgücü Piyasası Talep Araştırması gerçekleştirilmiştir.
Şanlıurfa ilinde gerçekleştirilen bu talep araştırması ile Şanlıurfa’daki işgücünün yapısı, sektörler bazında
çalışanların mesleklere ve cinsiyete göre dağılımları, ihtiyaç duyulan işgücü için talep edilen eğitim ve
beceri durumları, temininde güçlük çekilen meslekler ve teminde güçlük çekme nedenleri, gelecek dönem
için işgücü piyasasında mesleki değişim beklentilerine ilişkin bilgiler derlenmiştir. Bu çalışma ile birlikte
Şanlıurfa’nın işgücü piyasasının fotoğrafı çekilerek Şanlıurfa’daki sektörlerin işgücü ihtiyacı tespit
edilmiştir. Çalışma sonucunda Şanlıurfa düzeyinde sektörel olarak istatistiksel ve anlamlı tahminler
üretilmiştir.
ARAŞTIRMA BİLİMSEL VE ANLAMLI SONUÇLARA SAHİPTİR
Alan çalışması Şanlıurfa’daki özel sektörde aktif olan 20+ istihdamlı işyerlerinde gerçekleştirilmiştir.
Uluslararası sektörel ve mesleki sınıflandırmalar kullanılarak yapılan araştırma Şanlıurfa’da tam sayım
yöntemi ile çalışılmıştır. Toplamda 965 işyeri yüz yüze görüşme tekniği ile ziyaret edilmiş, bu işyerleri
için işyeri bilgi formu uygulanmıştır.
Saha çalışmasında ziyaret edilen işyerlerinin yüzde 4,3’ü açık işi olduğunu belirtmiştir. Açık işler için
yaklaşık olarak yüzde 82,5 oranında işyerleri cinsiyetin önemli olmadığını belirtmiştir. Açık işler için
yüzde 31,7 oranında Genel Lise mezunu talep edilmektedir. Açık işler için talep edilen beceriler
incelendiğinde işyerleri öncelik sıralamasına göre Takım Çalışması, Fiziki ve Bedensel Yeterlilik, İletişim
ve İfade Yeteneği ile Yeterli Mesleki/Teknik Bilgi ve Tecrübe arandığı tespit edilmiştir.
Araştırma kapsamında açık işleri olduğunu belirten işyerleri taleplerini yüzde 71,2 oranında İŞKUR ile
yüzde 44 İnternet-sosyal medya ile aradıklarını belirtmiştir. Şanlıurfa’da açık işlerin en fazla olduğu
meslekler; Müşteri hizmetleri Görevlisi/Asistanı, Dokuma Konfeksiyon Makineci, Makineci(Dikiş) ve
Seramik Dekoratörü olduğu tespit edilmiştir.
Araştırma kapsamında işyerlerinin yüzde 12,5’i eleman temininde güçlük çektiğini belirtmiştir. Bu oran
Türkiye genelinde yüzde 31 olarak hesaplanmıştır. Eleman temininde en fazla güçlük çekilen meslekler;
Dokuma Konfeksiyon Makineci, Müşteri Hizmetleri Görevlisi/Asistanı, Pazarlamacı, Akrilik İplik Üretim
İşçisi ve Büro Memuru(Genel) olarak sıralanmıştır. Temininde güçlük çekilme nedenlerine bakıldığında
ilk sırada yüzde 88,2 ile Gerekli Mesleki Beceriye/Niteliğe sahip eleman bulunamaması yer almaktadır
Şanlıurfa ilinde çalışan sayısına oranla açık iş ve TGÇM(Temininde güçlük Çekilen Meslekler) sayıları
temel alınarak Veri Zarflama Analizi gerçekleştirilmiştir. Bu analiz sayesinde açık iş, TGÇM ve çalışan
sayısı birlikte analiz edilerek Şanlıurfa ilinde işverenler tarafından en fazla talep edilen meslekler ortaya
çıkartılmıştır. Bunlar sırasıyla Dokuma Konfeksiyon Makineci, Makineci(Dikiş), Büro Memuru(Genel),
Müşteri Hizmetleri Görevlisi/Asistanı mesleğinde olmuştur.
Ekonomilerde gelecek dönem istihdam eğilimini belirlemek, işgücü piyasasında oluşacak dalgalanmaları
önceden görmek ve buna yönelik politikalar geliştirmek için önemli bir araçtır. İşverenlere bir sonraki
yılda öngördükleri istihdam tahminlerini meslek bazında sorarak gelecek dönem istihdam eğilimleri
belirlenmiştir. İşverenlerin yüzde 13,5’i gelecek dönemde istihdam artışı olacağını belirtirken, yüzde 2’si
azalış olacağını söylemiştir. En fazla istihdam artışı beklenen meslekler; Dokuma Konfeksiyon Makineci,
Beden İşçisi(Genel), Ayakkabı İmalatçısı olurken istihdam azalışı beklenen meslekler ise Güvenlik
Görevlisi(Silahsız), Temizlik Görevlisi ve Şoför(Yolcu Taşıma) olmuştur.
ŞANLIURFA İŞGÜCÜ PİYASASI ANALİZİ RAPORLAŞTIRILMAKTADIR
Şanlıurfa İşgücü Piyasası Araştırma Raporunun temel amacı, 2018 yılında Şanlıurfa’da gerçekleşmiş olan
İşgücü Piyasası Araştırması çerçevesinde ihtiyaç duyulan işgücünün eğitim ve becerilerinin tespit
edilerek, işgücü arzı ve talebi arasındaki dengesizliklerin giderilmesi, işsizliğin azaltılması ve istihdamın
artırılmasına yönelik politikaların geliştirilmesine katkı sağlamaktır. Ayrıca araştırma kapsamında mevcut
işyerlerinden alınan bilgiler doğrultusunda temininde güçlük çekilen işgücüne gerekli niteliklerin
kazandırılması için aktif istihdam politikalarının planlanmasına katkı sağlaması amaçlanmıştır.
Sonuç olarak; gelişen teknoloji, mal ve hizmet üretim süreçlerini değiştirmektedir. Bu değişim işgücü
piyasalarına da yansımakta olup işgücünden talep edilen nitelik ve beceriler her geçen gün değişmektedir.
Üretim süreçleri ile işgücü arzının niteliklerinin uyumlu bir biçimde değişmesi etkin bir işgücü piyasasının
oluşması için oldukça önem arz etmektedir. İşgücü piyasasının taleplerini karşılayabilecek nitelikli
işgücünün oluşmasında mesleki eğitimin önemi ön plana çıkmaktadır. Bu minvalde işgücü piyasasının
mevcut durumunu bilerek ve gelecek dönem eğilimlerini kestirerek karar almak son derece önemli olup
rapor bu ihtiyaçların karşılanması için hazırlanmıştır. Bu verilerin daha kapsamlı ve ayrıntılı sonuçlarının
da kapsandığı “Şanlıurfa İşgücü Piyasası Raporu” 2018 yılı Aralık ayı içerisinde yayınlanacaktır. Bu
Rapor kapsamında Şanlıurfa işgücü arzı ve talebine ilişkin temel veriler derlenecektir.
Araştırmanın; ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına, çalışma hayatının tüm aktörlerine, sivil toplum
örgütlerine, üniversitelere, araştırmacılara ve tüm kamuoyuna faydalı olması beklenmektedir.
Lezgin ÖZMEN
Şanlıurfa Çalışma ve İş Kurumu
İl Müdürü