HAY-DER Gen. Başkanı Nevzat Laleli
5n 1k formülünde ki eksikliği fark edebilmek için vereceğim örnek bir bardak içindeki yarım bardak su örneğidir. Önce niçin tam dolu bir bardağı konu olarak almadık da yarım bardak suyu aldık onu izah edeyim.
Bildiğiniz gibi ülkemiz çok uzun zamandır “sömürücü faizle, haksız vergilerle ve zamlarla soyulmaktadır.” Özal zamanında söylenen bir “orta direk” sözü bu gün artık söylenmez olmuştur. Güya fert başına milli gelirimiz 16.000 $ olmuştur, enflasyon % 6 -7 sınırlarında ilan edilmekte, işsizlik ise % 9 civarında olduğu resmi rakamlarla açıklanmaktadır.
Bu rakamlar kesinlikle gerçeği açıklamamaktadır. Ortada büyük halk kitleleri gittikçe fakirleşmiş, “orta direk” ortadan kalkmış, yüksek öğrenim yapmış gençlerin bile % 25 işsizlik çarkı arasında ezilip durmaktadır. Üretim, imalat, hayvancılık, çitçilik durma noktasına gelmiştir. Tüketim reklamlarla durmadan teşvik edilmekte, yabancılara satılan fabrikalarımız ve ticaret merkezlerimiz yani AVM’ler tamamen ithal malı satar hale gelmişlerdir.
Önce bardağın üst tarafından bakalım ve haberi o şekilde yazalım. Bardağa üstten bakınca suyun bardak içindeki derinliği görülmeyecektir. Bu bardağa Altan ve yandan bakarak da haber yapabiliriz. Haber başlıklar şöyle olacaktır.
Bu bardak daha doludur…
Bu bardak doludur
Bardağı boşatmışsınız
Bu bardak dolu ya…
Bu bardağın yarısı doludur.
Bu bardağın yarısı boşaltılmıştır
Dikkat ederseniz bunların hepsi aynı olayı konu edinmişken, değişik medya bunlardan değişik haberlerle okuyucularını veya seyircilerini haberdar kılmaktadırlar.
BİR CİSMİN ÜÇ AYRI GÖRÜNÜŞÜ
Ben bir teknik adamım ve makine mühendisiyim. İmalata gönderilecek parçaların üç ayrı görüntüsü çizilerek bunlar ölçülendirilir ve daha sonra imalata gönderilir. Bu görüntüler; Önden görüntü, yandan görüntü ve üstten görüntüdür.
İmalatı yapılacak parçanın bir silindirik parça olduğunu kabul edelim. Bu silindirik parçanın önden görünüşü bir dikdörtgen şeklindedir. Aynı parçaya yandan bakarsanız bu parçanın şeklini daire olarak görürsünüz.
Medya bu parça ile ilgili haberlerinde;
Bu parça bir dikdörtgen bir parçadır, diye verebilir.
Bu parça daire şeklinde bir parçadır, diye verebilir. Veya;
Bu parça silindirik bir parçadır diye de verebilir.
İlk iki haber de doğrudur ama bize parçanın görüntülerini yani hayallerini bize haber
diye yutturmaktadır. Bir görüntünün okuyucuya veya seyirciye haber diye verilmesi, medyanın kurduğu bir tuzaktır. Reel (gerçek) haber, “Bu parça silindirik bir parçadır” diye vermektir. İşte hak (gerçek) haber budur.
Özet olarak 5n+1k formülüne bir “n” daha ilave etmemiz şarttır. Bu “n” yi, “bakış açısı” diyebileceğimiz, “nazar” kelimesinin “n” si olarak formüle dâhil etmeliyiz. Böylece gerçek formülümüz “6n+1k” olacaktır. Yoksa ortada bir kör dövüşü alır başını gider. Bu gün olduğu gibi…