Akademi ile s?t end?strisi arasında inovasyon k?pr?s? kuran S?t Akademisi’nin yeni eğitimi 02 Haziran’da D?nya S?t G?n? etkinlikleri kapsamında ger?ekleştirilecek. S?tteki ulusal ve uluslararası mevzuatların yanı sıra coğrafi işaretli ?r?nler konusu uzman isimlerce tartışılacak. T?rkiye, sahip olduğu bin 330 tescil sayısı ile d?nyada lider konumda olmasına rağmen katma değer yaratmakta zorlanıyor. Y?ciTA Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, coğrafi işarette tescil sayısından ?ok katma değere odaklanmak gerektiğinin altını ?iziyor.
T?rkiye, gerek sahip olduğu bin 330 tescil miktarı, gerekse yılda verilen tescil miktarı ile d?nyada lider. Avrupa Birliği’nde tescilli 9 coğrafi işaretimiz bulunurken 46 coğrafi işaretimiz de AB Komisyonu’nda tescillerini bekliyor. Ezine peyniri, Tonya Tereyağı ve Silivri yoğurdu da tescil bekleyen coğrafi işaretler arasında yer alıyor.
T?rkiye'nin, s?t ve t?revlerinde coğrafi işaret potansiyeli ?ok y?ksek bir ?lke olarak dikkat ?ekiyor. Peynirlerde deşifre edilmiş 200 coğrafi işaretimiz bulunuyor. Bu alanda T?rkiye’nin 55 tescilli coğrafi işareti var. Bunların dağılımına bakıldığında 36 tescilli coğrafi işaret ile peynirler başı ?ekiyor. Peynirleri sırasıyla 9 işaret ile yoğurt, 5 işaret ile kaymak, 2’şer işaret ile tereyağı ve keş’ler izliyor. Ayrıca yine bir s?t ?r?n? olan Kandıra Dartısı da bu sınıfta sıralanıyor. Bazı peynir ?eşitleri ile yoğurt, kaymak ve keş’ler sadece T?rkiye’ye ?zel ?r?nler. Diğer yandan s?t ?r?nlerinde başvuruları yapılan 45 coğrafi işaret daha tescil edilmeyi bekliyor.
Programı eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile ?ne ?ıkan Karma Grup, Ankara ?niversitesi Ziraat Fak?ltesi S?t Teknolojisi B?l?m? ve ?zel sekt?r iş birliği ile oluşturulan S?t Akademisi 2023’?n 02 Haziran’da İstanbul Ticaret Odası Meclis Salonu’nda d?zenlenecek etkinliğinde coğrafi işaretler de ?nemli g?ndem başlıklarından biri olacak. S?t Akademisi, Ambalajlı S?t ve S?t ?r?nleri Sanayicileri Derneği (AS?D) ile T?rkiye S?t, Et, Gıda Sanayicileri ve ?reticileri Birliği (SETBİR) tarafından da destekleniyor.
Programın konuşmaları arasında yer alan Y?resel ?r?nler ve Coğrafi İşaretler T?rkiye Araştırma Ağı’nın (Y?ciTA) Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, coğrafi işaret tescil miktarı bakımından T?rkiye’nin halihazırda d?nya lideri olduğunu ancak sayıdan ?ok katma değere odaklanmak gerektiğini belirterek şunları s?yledi:
“Coğrafi işaret tescil miktarında d?nyada lider konumda olmamıza rağmen tesciller katma değer yaratmıyor. Bunun temel nedeni de ?eyrek asrı aşan uygulamaya rağmen sistemin hala kurulamamış olması ve kamu g??lerinin coğrafi işaretleri sadece tescilden ibaretmiş gibi algılama alışkanlığının s?rmesi. T?rkiye, coğrafi işaret potansiyeli ?ok y?ksek bir ?lke. Bu potansiyelin ideal bir coğrafi işaretler sistemi ile değerlendirilmesi T?rkiye’ye b?y?k sosyo ekonomik a?ılımlar kazandıracaktır. Tescil sayısını artırmaktan ?ok ?lke tarımı, hayvancılığı ve ekonomisine fayda sağlayacak katma değeri yaratmaya odaklanmak gerekiyor. Y?resel ?r?nlere değer kazandırılarak s?rd?r?lebilir kırsal kalkınmanın desteklenmesi, k?lt?rel ve biyolojik ?eşitliliğin korunması sağlanabilir. Sistemin kurulabilmesi, verilen tescillerin katma değer yaratabilmesi i?in “Coğrafi İşaret Y?netişimi” ve “Coğrafi İşaret Denetimi” konusundaki d?zenlemelerin yapılması, bu konuda 21 Kasım 2019 tarihinde a?ıklanan “Tarım Orman Şurası” kararlarının ivedilikle uygulanması gerekiyor. Aksi halde devam eden tescil furyaları ile coğrafi işaretlerimizin itibarsızlaştırılması devam edecek."
