Sorumluluğun, y?r?meye başladıktan sonra ?ocuğa ?ğretilmesi gereken bir eğitim alanı olduğunu ifade eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Hayat yolunda giderken kişi, aldığı sorumluluklarla ya yukarıya doğru ya da ters y?nde gidebilir. Kişinin iki sorumluluğu vardır. Bunlar ilişkilerdeki sorumluluğu ve sosyal sorumluluğudur. Bu sorumlulukları ayrı ayrı değerlendirmek gerekir. Kişinin sorumluluk alabilme kapasitesi o kişinin g?c?n? de oluşturur. Devri y?ksek arabalar nasıl hızlı giderse, insanın sorumluluk alma kapasitesi de onu başarıya g?t?r?yor.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ?ocuklarda sorumsuzluğun hatalı ebeveyn tutumlarından kaynaklandığını belirterek şunları s?yledi: ?
Sorumluluk alan ?ocuk kendini değerli hissediyor
“İki yaşına gelmiş bir ?ocuğun kendi yemeğini yemeyi ?ğrenmesi onun bir sorumluluğudur. Hoşuna da gider. 2-3 yaşına geldik?e bazı kıyafetlerini kendi giymeye başlar. Ayakkabısını kendi giymeye ?alışması ?nemlidir. B?y?d?k?e, 4 yaş civarında, odasını, oyuncaklarını toplayabilmesi gerekir. Sorumluluk alan ?ocuk kendini değerli hissediyor. ?zg?ven gelişiyor ve bu tarz ?ocuklar hayata daha olumlu bakıyor, risk alabiliyor, kendi gemilerinin kaptanı olabiliyor, bireyselleşebiliyorlar. Aksine, sorumluluk almayan, sorumluluk azlığı olan kişiler hep yakınmacıdır. Her şeyi başkasından beklerler. Farkında olmadan diğer insanları kullanırlar.”?
Anne baba ?ocuğa hem sorumluluk vermez hem de yakınır?
Sorumsuzluğun ?oğunun ?ocuk k???k yaştayken yapılan ebeveyn tutumu hatalarından kaynaklandığını s?yleyen Tarhan, “Mesela ?ocuk elini yıkayacak, anne, ‘sen yıkayamazsın, gel ben yıkayayım senin elini’ diyor. Anne, ?ocuk hata yapar, ?st?n? başını su yapar diye d?ş?n?yor. Oysa b?yle durumlarda anne, ‘şu anda iyi yıkayamıyorsun ama sonradan bunu yaparsın’ tarzında ?ocuğa cesaret vermeli. Yemekten sonra sofrayı toplarken kendi tabağını g?t?rmesine fırsat vermeli. ?ocuk b?yle sorumluluklar vererek b?y?t?ld?ğ? zaman, sorumluluk duygusu gelişir. Anne baba ?ocuğa hem sorumluluk vermez hem de yakınır; ‘bu ?ocuk tembel oldu hi?bir şey yapamıyor’ der. H?lbuki biz farkında olmadan şik?yet ettiğimiz şeye kendimiz sebebiyet veriyoruz. ‘Aman ?z?lmesin, zarar g?rmesin’ gibi duygularla yufka y?rekli davranarak ?ocuğa sorumluluk vermedik?e onu tembelleştiriyoruz ve o ?ocuk hayatta zorlanıyor. K???k yaştaki sorumluluklar k???k oluyor ama yaş ilerledik?e daha b?y?k sorun oluyor. Sorumluluk almayan ?ocukta, ?zg?ven d?ş?k oluyor. ??nk? okuldaki diğer arkadaşlarının yapabildiği bir şeyi o yapamıyor. Bunlar tutum, eğitim hatalarıdır.” şeklinde konuştu.
Bireysel sorumluluk kadar, mesleki sorumluluk da ?nemli?
Sorumluluk almamanın mesleki alanda da sorunlara yol a?tığını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İş yerinde sorumluluk duygusu y?ksek bireyler vardır. B?t?n işler onda birikir. ‘O iyi yapıyor ona ver’ denir. Sorumluluktan ka?an kişiler ise tembel tembel oturur, işini yapmaz. Aslında bunları ayırt edebilmek y?neticilik becerisidir. Sorumsuz bir insan, konfor alanında kalıp hayatını rahat ge?irebiliyorsa, bu tutum onu avantajlı hale getiriyorsa, burada bir adaletsizlik vardır. Bireysel sorumluluk kadar mesleki sorumluluk da ?nemlidir. Kişi gittiği yerde g?revinin gereğini yapmıyorsa, hep işi başkalarına havale ediyorsa bu davranışının doğal sonucunu yaşaması gerekiyor.” dedi. Tarhan, “Sorumsuz kişiler iş odaklı değillerdir, patronu mutlu etmeye ?alışırlar. Burada sorumluluk bilinci olan ile olmayanın ayırt edilmesi de y?netici basiretidir. Sorumsuz kişinin yanına kar kalmamalıdır.” dedi.
Hibya Haber Ajansı