Hipertansiyon t?m d?nya i?in ?ok ?nemli sağlık sorunlarından biri olmakla birlikte beraberinde farklı hastalıklar i?in getirdiği risk fakt?rleri nedeniyle ?nemi daha da artıyor. Kardiyoloji uzmanı Dr. Cansu Ebren, hipertansiyonun yetişkin hasta pop?lasyonunda en sık konulan tanılardan birisi olduğunu ve aynı zamanda re?eteli ila? kullanımının da en sık sebepleri arasında yer aldığının altını ?izdi. Mevcut pop?lasyonun yaşlanması, sedanter yaşam tarzı ve obezitenin yaygınlaşmasının d?nyada hipertansiyon sıklığının daha da artmasına nedene olacağının altını ?izen Dr. Ebren “2025 i?in d?nya genelinde hipertansiyonlu hasta sayısının y?zde 15-20’lik bir artış ile 1,5 milyar kişiye ulaşacağı ?ng?r?lmektedir.” dedi.?
“Hipertansiyona bağlı komplikasyonlar her yıl 9.4 milyon kişinin yaşamına mal oluyor”
Yeditepe ?niversitesi Hastaneleri Kardiyoloji uzmanı Dr. Cansu Ebren’in verdiği bilgiye g?re, 18 yaşından b?y?k kişilerde muayene sırasında hekim tarafından yapılan tansiyon ?l??m?nde halk arasında b?y?k tansiyon olarak bilinen sistolik kan basıncının ?140 mmHg ve/veya k???k tansiyon olarak bilinen diyastolik kan basıncının 90 mmHg bulunması y?ksek kan basıncı olarak tanımlanıyor.?Hipertansiyonun “sessiz katil” olarak ifade edildiğini hatırlatan Dr. Cansu Ebren,?“Hastalık hi?bir semptom vermeden başlayabildiği i?in tedavisiz kalıyor. Bu durumda başta damar yatağı, kalp, b?brek, g?z ve beyne zarar veriyor” diye konuştu. ?
Hipertansiyon komplikasyonlarının d?nyada her yıl 9,4 milyon kişinin yaşamına mal olduğuna dikkat ?eken Dr. Ebren, bununla birlikte kalp hastalıklarına bağlı yaşam kayıplarının y?zde 45’inden, inmeye bağlı yaşam kayıplarının ise y?zde 51’inden hipertansiyonun sorumlu olduğunu ifade etti. Ayrıca kalp ve damar hastalıkları, inme, kronik b?brek yetmezliği ve atriyal fibrilasyon gelişimi i?in en ?nemli risk fakt?rlerinden birinin de yine hipertansiyon olduğunu s?yledi.
Hipertansiyon sıklığının artacağı ?ng?r?l?yor
Dr. Ebren’in verdiği bilgiye g?re, hipertansiyon yetişkin hasta pop?lasyonunda en sık konulan tanılardan biri olmakla birlikte re?eteli ila? kullanımının da ?nde gelen sebepleri arasında yer alıyor. İstatistiklere g?re erişkinde hipertansiyon prevalansının ortalama y?zde 30-45 arasında bildirildiğini ve bu prevelansın da yaşla birlikte arttığını s?yleyen Dr. Ebren, “60 yaş ?zerindeki bireylerde bu rakam y?zde 60’ın ?zerine ?ıkar. 50 yaş altındaki kadınlarda daha az g?r?lmesine karşın, menopoz sonrasında kadınlarda hipertansiyon g?r?lme sıklığı hızlı bir şekilde artmakta ve erkekleri ge?iyor. 78 yaşında ise genel pop?lasyonun y?zde 90’ında hipertansiyon ile karşılaşılıyor” şeklinde konuştu.?
Mevcut pop?lasyonun yaşlanması, sedanter yaşam tarzının ve obezitenin yaygınlaşmasının d?nyada hipertansiyon sıklığının daha da artacağı anlamına geldiğine dikkat ?eken Dr. Ebren, “Avrupa Kardiyoloji Derneği’nin en son yayınlanan 2018 yılına ait Hipertansiyon Kılavuzu’nda da belirtildiği ?zere, 2025 yılında hipertansiyonun d?nya genelinde y?zde 15-20’lik artışla 1.5 milyara ulaşacağı tahmin edilmektedir” dedi.?
“Gen? yaşta hipertansiyon yaşlılıkta k?t? beyin fonksiyonlarına neden olabiliyor”
Hipertansiyonun yaşlılar ?zerindeki etkilerinin gen?lere kıyasla daha yıkıcı olabildiğini s?yleyen Dr. Cansu Ebren, s?zlerine ş?yle devam etti:?
“Hipertansiyon tanılı kişilerde on yıllık maj?r kardiyovask?ler olay yaşama riskinin 24-34 yaş aralığı i?in y?zde 1’in altında iken; 65 yaş ?st?nde bu oranın y?zde 30’u aştığına dikkat ?ekti. Bu nedenle kişinin sağlıklı bir şekilde yaşlanabilmesi i?in, gen? yaşlarından itibaren d?zeltilebilir risk fakt?rlerini minimalize etmesi, erken tanı ve tedavi almasının olduk?a ?nem taşıyor.”
Yakın zamanda yayınlanan bir ?alışmanın 30’lu yaşlarda y?ksek kan basıncına sahip gen? erişkinlerin, 70’li yaşlarına geldiklerinde ?zellikle erkeklerin daha k?t? beyin fonksiyonlarına sahip olduklarını g?sterdiğini s?yleyen Dr. Ebren,?“Bu grupta aynı zamanda demansın da daha fazla g?r?ld?ğ? tespit edilmiş. Dolayısıyla sadece kalp değil, beyin sağlığınız i?in de kan basıncınızı belli aralıklarla ?l?t?rmeli ve y?ksek saptanması halinde bir kardiyoloji uzmanına başvurmalısınız. Gen?liğinizde kendinize vereceğiniz ?z bakım, sağlıklı ve iyi bir yaşlanmanın anahtarı olacaktır” ifadesini kullandı. ?
Hipertansiyonu ?nlemek i?in bu ?nlemler alınmalı?
Sadece hipertansiyonun değil, genel kardiyovask?ler riski azaltmada en etkili fakt?rlerden birinin sigaranın bırakılması olduğunun altını ?izen Yeditepe ?niversitesi Hastaneleri Kardiyoloji uzmanı Dr. Cansu Ebren, hipertansiyondan korunma adına alınması gereken ?nlemleri ş?yle sıraladı:?
“T?t?n ve t?t?n ?r?nlerinin bırakılması konusunda bireyler mutlaka teşvik edilmelidir. Kişi fazla kilolu ise kendi ideal v?cut ağırlığına inmesi veya en azından ağırlığının minimum y?zde 5-10’u kadar kilo vermesi gerekmektedir. Tuz t?ketimine mutlak surette dikkat edilmeli ve g?nl?k sodyum alımı 2-2.4 gr (5-6 gr tuz) ile sınırlandırılmalıdır. Sağlıklı bir yaşam i?in Akdeniz tipi beslenme modeli benimsenmeli, sebze-meyve ağırlıklı, az yağlı, tam tahıllı besinlere ?ncelik verilmeli ve haftada en az iki kez balık t?ketilmelidir. Sedanter yaşamdan ka?ınmak, haftanın en az 5 g?n? 30 dakikadan az olmayan, kişinin yaşına ve fiziksel durumuna uygun d?zenli egzersiz yapılması ?ok ?nemlidir. Konunun ruhsal tarafına da bakacak olursak, meditasyon, yoga gibi gevşeme tekniklerinin uygulanması veya gereklilik halinde davranış kalıplarının d?zeltilmesine y?nelik psikoloterapi destekleri ile kişinin stresini daha iyi y?netmesi hi? ş?phesiz hayat kalitesini arttırmasına yardımcı olacaktır.”
