Prof. Dr. B?lent ?itgez, ?oğunlukla g?r?nt?leme veya fizik muayene sırasında tesad?fen saptanan tiroid nod?lleri yetişkin pop?lasyonun yarısını etkilediğini s?yledi. ?itgez, "y?ksek yayınlık oranına rağmen genellikle belirti vermeyen tiroid nod?llerinin yalnızca y?zde 10-15'i k?t? huylu t?m?r olarak kendini g?stermektedir. Tiroid nod?llerini değerlendirmede ?nemli olan iyi huylu nod?llerde hasta ?zelinde tedavi uygulanması ve d?ş?k risk oluştursa da tıbbi m?dahaleden fayda sağlayacak k?t? huylu nod?llerin belirlenmesidir" ifadesini kullandı.
Tiroid hastalığının hipotiroidizm ve hipertiroidizm adında ?iki ana tipe ayrıldığına değinen ?itgez, "Her iki duruma da tiroid bezinin ?alışma şeklini etkileyen diğer hastalıklar neden olabilmektedir. Hipertiroidizm semptomları kaygı ve sinirlilik hali, hiperaktivite, uykusuzluk, yorgunluk, ısıya duyarlılık, kas g??s?zl?ğ?, ishal, normalden daha sık idrara ?ıkmak, susuzluk hissi, kaşıntı ve cinsel isteksizliktir. Hipotiroidizm belirtileri durumun ciddiyetine bağlıdır. Sorunlar genellikle birka? yıl i?inde yavaş yavaş gelişir. Yorgunluk ve kilo alımı gibi hipotiroidizm semptomları ?abuk fark edilmez. Ancak metabolizma yavaşlamaya devam ettik?e daha belirgin problemler gelişebilir. Hipotiroidizm belirtileri yorgunluk, soğuğa karşı intolerans, kabızlık, kuru cilt, kilo alımı, şişmiş y?z, boğuk ses, kaba sa? ve cilt, kas g??s?zl?ğ?, kas ağrıları, kaslarda hassasiyet ve sertlik, normalden daha şiddetli veya d?zensiz olan adet d?ng?leri, sa? d?k?lmesi, yavaşlamış kalp hızı, depresyon ve unutkanlığı i?ermektedir" şeklinde konuştu.
Prof. Dr. B?lent ?itgez, tiroid nod?llerinin ?oğu belirti g?stermeden ortaya ?ıkmakta, fizik muayenede veya tesad?fen diğer g?r?nt?leme işlemleri sırasında yakalandığını ifade etti. ?itgez, "Yakındaki yapıları sıkıştıran k?t? huylu veya belirti g?steren nod?ller i?in cerrahi gerekebilir. Bu nedenle tedavinin ila?la mı yoksa cerrahi m?dahale ile mi yapılacağının belirlenmesi i?in ileri tetkikler istenebilir. Tiroid nod?lleri i?in tercih edilen g?r?nt?leme y?ntemi ultrasondur ve ultrason rehberliğinde ince iğne aspirasyon biyopsisi tercih edilen doku ?rneklenmektedir. Bir santimetre ya da daha b?y?k nod?ller, ultrasonda ş?pheli g?r?n?me sahip nod?ller veya k?t? huylu nod?l riskini daha iyi ?l?mek i?in h?cresel analiz gerekir. Ameliyat ?ncesi biyopsi ve patolojik tanı, hastayı ikinci kez ameliyat riskinden kurtarmaktadır." diye ekledi.
?oğu tiroid kanseri, hastalığın erken d?neminde herhangi bir belirti veya semptoma neden olmadığını değinen ?itgez, "Tiroid kanseri b?y?d?k?e boyunda ele gelen yumru, dar g?mlek yakalarının ?ok sıkı hale geldiği hissi, artan ses kısıklığı da dahil olmak ?zere sesinizdeki değişiklikler, yutma g??l?ğ?, boyundaki şişmiş lenf d?ğ?mleri, boğaz ve boyunda ağrı gibi semptomlara neden olabilmektedir" diye konuştu.
Tiroid kanseri bazen yakındaki lenf d?ğ?mlerine veya v?cudun diğer b?lgelerine yayılabildiğine değinen ?itgez, "yayılan kanser h?creleri, ilk tanı konulduğunda veya tedavi sonrası takiplerde saptanabilir. Tiroid kanserlerinin b?y?k ?oğunluğu ise hi? yayılım yapmaz" dedi.
?
Prof. Dr. B?lent ?itgez tiroid nod?l? k???k ve tek taraflıysa nod?l bulunan kısım ?ıkarılırken, b?y?k bir tiroid nod?l? varsa t?m tiroidin alındığını kay6detti. ?itgez, "ameliyat sonrası kan dolaşımına katılarak var olabilecek kanser h?crelerini yok eden radyoaktif iyot tedavisi, radyoterapi, kemoterapi ve hedefe y?nelik tedaviler gerekli hastalarda uygulanabilir. Kemoterapi, tiroid kanserini tedavi etmek i?in nadiren kullanılır, ancak bazen v?cudun diğer b?lgelerine yayılmış tiroid kanserinin agresif ve nadir g?r?len t?r?nde tercih edilebilir. Kemoterapi tedavisi s?reci kanserli h?creleri ?ld?ren g??l? ila?lar almayı i?erir. Tiroid kanserini tedavi etmez, ancak semptomları kontrol etmeye yardımcı olabilir" ifadelerine yer verdi.
Dokularda oluşan kanser tipleri arasında ?nemli farklılıklar bulunduğunu ifade eden ?itgez, ş?yle devam etti:
?
"Med?ller olmayan tiroid kanseri papiller, folik?ler ve anaplastik t?rleri i?ermektedir. Tiroid kanserlerinin b?y?k ?oğunluğu, yaklaşık y?zde 70 ila y?zde 80'i papiller tiroid kanseridir ve genellikle hastalığın agresif olmayan ve y?ksek oranda tedavi edilebilir bir şeklidir. Bu vakaların ?oğu seyrek olarak ortaya ?ıktığından veya herhangi bir belirgin genetik ge?işe bağlı olmadığından, kişisel veya aile ?yk?s?nde tekil bir papiller tiroid kanseri vakası olan birine genetik danışmanlık veya test ?nerilmektedir. Cowden sendromu, ailesel yani genetik olarak ge?en koşullarda meydana gelmektedir. Bu nedenle ailede bir kişide tiroid kanseri varsa, erkenden teşhis etmek i?in diğer aile bireylerine de tiroid ultrasonu ?ekilmesi ?nerilmektedir. Papiller tiroid kanseri ?yk?s? bulunan yakın akrabası olan bir aileye sahip kişilerde de ultrason ile tiroid kanseri taraması yapılmalıdır. Med?ller tiroid kanseri ile ilişkili olan tip 2 (MEN2) kalıtsal bir hastalıktır. Bu tip tiroid kanseri olan t?m bireyler, genetik danışmanlık i?in sevk edilmeli ve genetik test ?nerilmelidir. Bir ailede RET geninde bir mutasyon tespit edilirse, koruyucu cerrahiden (tiroidektomi) yararlanabilmeleri i?in diğer akrabalarda bu durumu teşhis etmek ?nemli olacaktır. Genel olarak, hastalar tiroid bezleri ?ıkarıldıktan sonra uygun ila? tedavisi ve takip ile uzun, kaliteli ve aktif bir yaşam s?rebilmektedir."
Tiroid kanseri olan ?oğu hasta i?in prognoz yani hastalığın ileriki d?nemde nasıl etkileneceğine dair sonu?ların m?kemmel olduğunu vurgulayan ?itgez, ?"Hastaların genelinde tiroid kanserinin yaşamı tehdit edici olmadığı ve tedavi edilebilir olduğu anlamına gelmektedir. Ancak k???k bir hasta grubunda hastalık ilerlemiş olabilir" şeklinde konuştu.
Hipotiroidizmi olan bir kişide bazal metabolik hız azaldığından, aktivitesi azalmış bir tiroid bezi genellikle bir miktar kilo alımı ile ilişkili olduğuna değinen ?itgez, "Kilo alımı, daha şiddetli hipotiroidizmi olan kişilerde fazla g?r?l?r. Bununla birlikte, hipotiroidizme bağlı bazal metabolik hızdaki azalma genellikle hipertiroidizmde g?r?len belirgin artıştan ?ok daha az dramatiktir ve tiroidin daha az aktif olması nedeniyle ağırlıkta daha k???k değişikliklere yol a?maktadır. Hipotiroid bir kişide kilo alımının nedeni de karmaşıktır ve her zaman aşırı yağ birikimi ile ilişkili değildir. Hipotiroid bireylerde kazanılan ekstra kiloların ?oğu, aşırı tuz ve su birikiminden kaynaklanır. Kilo alımı nadiren hipotiroidizm ile ilişkilidir. Hipotiroidizmin mevcut tek semptomu kilo alımıysa, bunun yalnızca tiroide bağlı olması daha az olasıdır. Hipertiroidizm durumunda ise v?cudun normalde olduğundan daha fazla enerji kullanması s?z konusudur ve bu da kilo kaybına neden olabilmektedir." dedi.
Aktif hipertiroidizmi olan kişilerin gebelik sırasında antitiroid ila?ları alması gerektiğine vurgulayan ?itgez, ş?yle konuştu:
?"Bunlar plasentaya ge?tiğinden, bebeğin etkilenme olasılığı daha d?ş?k olacak şekilde m?mk?n olan en d?ş?k doz ile re?ete edilmektedir. Hipertiroidizm i?in başka bir tedavi olan radyoaktif iyot hamilelik sırasında kullanılamaz. Eğer hipertiroidizm kontrol altında değilse, hamileliğin erken evrelerinde d?ş?k yapma riskini artırabilir. Bu nedenle gebelik sırasında ila? kullanmak istemeyen anne adayları, gebelik ?ncesinde Graves Hastalığı i?in radyoaktif iyot tedavisi veya ameliyat se?eneğini tercih edebilir. Antitiroid ila?ların dozu ?ok y?ksekse, bebeğin tiroidi yetersiz hale gelebilir ve bebekte guatr gelişebilir. Bu nedenle gebe kalma planı ?ncesinde doktor kontrol?nde ila? kullanımı d?zenlenmeli ya da bırakılmalıdır.Hipotiroidizmi de tedavi edilmediğinde gebelikte erken doğum, d?ş?k doğum ağırlığı ve solunum sıkıntısına yol a?abilir. Hipotiroid anneyi tedavi etmek i?in tiroid hormon tedavisi kullanılır ve ilacın dozu, bireyin tiroid hormon seviyelerine bağlıdır."
