Yetersizlik duygusunun bir noktaya kadar sağlıklı olduğunu belirten uzmanlar rahatsızlık verdiği noktada bir ?zg?ven sorununa d?n?şebileceğinin altını ?iziyor. Yetersizlik duygusunun k?keninin ?ocukluğa kadar gittiğini s?yleyen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, aileleri uyarıyor: “Erişkin d?nemde yetersizlik duygusunun gelişmemesi i?in ?ocukluk ?ağında ailelerin ?ocuklarından beklentilerini makul ?l??lerde tutması, ?ocuğa yeterlilik hissini vermesi gerekir. Ancak bunun i?in ebeveynin de kendisini yeterli hissetmesi ?nemlidir.”

Ebeveynler ?ocuklara yeterlilik hissini verebilmeli

Yetersizlik duygusunun bir noktaya kadar sağlıklı olduğunu s?yleyen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Ancak rahatsızlık veriyorsa bir ?zg?ven ve bağımlılık sorunudur. Yetersizlik duygusunun k?keni ?ocukluğa kadar gider. Bir ?ocuk neyin yeterli, neyin yetersiz olduğuna dair bilgiye sahip değildir. Bu bilgi sosyal ?ğrenme ile elde edilir. ?ocuk ebeveyninden nasıl yeterli hissedileceğini ?ğrenir. Ancak bunun i?in ebeveynin de kendisini yeterli hissetmesi gerekir.” şeklinde konuştu.

?ocuk, yaşının ?zerinde bir sorumluluk aldıysa yetişkinlikte yetersiz hissedebilir

Candaş Demir, yetersizlik hissedildiğinde ?ocukluk d?nemine bakılması gerektiğini belirterek “Terapilerde ?oğu zaman danışanın getirdiği yetersizlik hissinin ger?ek bir yetersizlik olmadığını, ?ğrenilen ve hatalı d?ş?nceler ile gelen bir duygu olduğunu g?r?yoruz.” dedi.

Yetersiz hisseden kişinin ?ocukluğunda kendisinin yapabileceğinden fazla bir talep ile karşı karşıya kalmış olduğunu s?zlerine ekleyen Candaş Demir, “Kendine yetemeyen ebeveyn, ?ğretmen, aile ?yeleri sıklıkla ?ocuktan b?y?k beklentiler i?indedir. ?ocuğun yaptığı şeyler onlara bir t?rl? yetmez. Klasik bir ?rnek olarak sınavdan 90 alır, neden 100 almadın derler. ?ocuğa, gelişim s?recinde kendi yaşının ?zerinde bir sorumluluk verildiyse, yetişkin olduğunda yetersiz hissetme ihtimali y?ksektir. 6-7 yaşlarındaki bir ?ocuğa kardeşinin bakım sorumluluğunun verilmesi buna ?rnek olabilir. O yaşta bir ?ocuk kardeşine bakamaz ve doğal olarak yetersiz hisseder. Yetişkin olduğumuzda işte bu yetersizliği beynimiz bize hatırlatır.” a?ıklamasında bulundu.

Yetersiz hisseden kişiler aldığı kararların ilişkisini bozacağını d?ş?n?r

Candaş Demir, yetersiz hisseden kişilerin ?zerklikle ilgili sorunları olduğuna değinerek “Bu kişilerin kendi başına bir şeyler yapabilme becerileri zarar g?rm?şt?r. Kendi geleceğini kendisinin belirleyemeyeceğini d?ş?n?r. Kendini bağımlı algılayabilir. Başarı potansiyelini d?ş?k g?r?r, g?vensiz hisseder. ?zerk olarak aldığı kararların ilişkisini bozacağını d?ş?n?r. Onay arayışı vardır.” diyerek yetersiz hisseden kişilerin ?zelliklerini sıraladı.

?ocuktan beklentiler makul seviyede tutulmalı

Yetersizlik duygusuyla başa ?ıkmak i?in ?nerilerini sıralayan Candaş Demir, ?ncelikle ailelere uyarıda bulundu:

“Bireyin erişkin d?nemde yetersizlik duygusunun gelişmemesi i?in ?ocukluk ?ağında ailelerin beklentilerini makul ?l??lerde tutması gerekir.”

Hissedilen duygunun ‘yetersizlik’ olduğunu kabul etmenin bu duygu ile başa ?ıkma noktasında ?nemli olduğuna vurgu yapan Candaş Demir, “Bu yetersizliğin ‘ger?ek’ bir yetersizlik olup olmadığını değerlendirmek, sınırları belirlemek ve zaten kişinin yapamayacağı bir konuda kendisine koyduğu standartlarını g?zden ge?irmek gerekir.” ifadesini kullandı.

Kişi kendini yetersiz g?rd?k?e yalnızlaşma eğilimi g?sterir

Candaş Demir, yapılan araştırmalarda yetersizlik duyguları yoğun olan kişilerin diğer insanları tehdit olarak algıladığının g?r?ld?ğ?n? ifade ederek, s?zlerini ş?yle tamamladı:

“Başkaları ile kıyas yapmamak, kendimize odaklanmak ?nemlidir. Yalnız kalmamak, sosyalleşmek gereklidir. Yine ?alışmalara g?re, yalnızlık ve yetersizlik arasında y?ksek d?zeyde pozitif korelasyon mevcuttur. Yani kişi kendini yetersiz g?rd?k?e yalnızlaşma, kendini saklama eğilimi g?stermektedir. Başkalarıyla birlikte olmak bu duygu ile daha kolay başa ?ıkabilmemizi sağlar. T?m bunlara rağmen yaşanılan yetersizlik ile başa ?ıkılamıyorsa bireysel psikoterapi i?in bir uzmana başvurabilirsiniz.”

Hibya Haber Ajansı