?oğu zaman olumlu olmayan bir durum şeklinde algılansa da aslında her insanın eleştiriye gereksinimi olduğunu s?yleyerek s?zlerine başlayan Uzman Klinik Psikolog Solin ?ekin, “Eleştirinin dozu ve ne şekilde yapıldığı ?nemli. Bununla birlikte ?zellikle iş hayatında eleştirilmek ?oğu kez gelişimimiz a?ısından bize destek olur.” dedi.

A?ık ve net olunmalı, saygı ?er?evesinde kalınmalı

Eleştiriyi bir insanın, olay d?ng?s?n?n, durumun ya da eserin iyi/k?t? veya doğru/yanlış yanlarını ortaya koyma, gelişebilirliğini sağlama amacıyla yapılan bir ?alışma olarak tanımlayan ?ekin, doğru eleştiriyi ise ş?yle tanımladı:

“Eleştiri, doğru zamanda ve usul?ne uygun olarak yapılmalı. Karşı tarafı eleştirirken a?ık ve net bir dil kullanmalı ve sakinliğimizi korumalıyız. Karşımızdaki bireyin sınırlarını ve saygı ?er?evesini ihlal etmemeliyiz. Beden dilimizi kendi ifadelerimize uyumlamalıyız. Ayrıca eleştiriyi de birebir konuşma ile yapmakta fayda var.”

Kendimizi eleştirdiğimiz kişinin yerine koymalıyız

Eleştirinin yıkıcı değil yapıcı olmasının ?nemli bir nokta olduğuna dikkat ?eken Uzman Klinik Psikolog Solin ?ekin, “Yapıcı eleştiri i?in ?ncelikle kendimizi eleştirdiğimiz kişinin yerine koymalıyız. Eleştirilerimiz ‘Ben nasıl daha iyi ?retebilirdim/yapabilirdim?’ sorusuna yanıt verecek şekilde ?er?evelenmiş, sağlam bir mantık s?zgecinden ge?irilerek ?retilmiş olmalı. Olumlu g?r?şlerin yanında olumsuz g?r?şleri de i?erebilir ama d?şmanca bir yaklaşım sergilenmemeli. Bunun yerine yapıcı tutum ve davranışlara yer verilmeli. Karşımızdaki kişinin bulunduğu pozisyonu daha iyi ve ?st bir seviyeye ?ekmek amacıyla eleştiri yapılmalı. Eleştirilerin kişiye doğru zamanda, a?ık, detaylı ve uygulanabilir olacak bi?imde sunulması da ?nemli bir nokta.” şeklinde konuştu.

Eleştiriye a?ık olan bireyler s?rekli ve sınırsız eleştirilmemeli

Yapılan eleştirinin belirli bir ?er?evede olmasının eleştiriden fayda sağlanabilmesi a?ısından ?nemli olduğuna değinen ?ekin, “Karşımızdaki birey eleştiriye ne kadar a?ık olursa olsun, bu onun s?rekli ve sınırsız bir bi?imde eleştirilebileceği anlamına gelmez. Arada ?ok ince bir ?izgi var. Eleştirilmek demek aynı zamanda onaylanmamak, kabul g?rmemek anlamına gelir. Eğer eleştiri doğrudan karşı tarafın kişiliğine y?nelik yapılırsa bir tehdit olarak algılanabilir. Orada amacımız eleştirmekten ?ıkıp, kendi kişisel sorunlarımızın tatmini ?zerinden yıkıcı bir eleştiri halini alabilir.” a?ıklamasında bulundu.

M?kemmelliyet?i bireyler eleştiriyi tehdit edici g?r?yor

Kişinin aldığı eleştirileri alınganlık ile karşılaması ve s?rekli ‘eksikleri olan’ bir şey yaptığını i?selleştirmesi halinde olumsuz duyguların gelişebileceğinin altını ?izen ?ekin, “Başta bireyin motivasyonunun d?şmesi ile birlikte kendisine olan ?zg?veninde de azalma meydana gelebilir. Kendi başına karar almakta, bir işi tamamlamakta ve hatta başlamakta bile zorlanabilir.” dedi.

Eleştirileri kabullenebilmenin ?zellikle sosyal ortamlarda insanların ?ok zorlandığı durumların başında yer aldığını da s?zlerine ekleyen ?ekin, “Kişiliğimize y?nelik yapılan eleştiriler zaman zaman ?zerimizde k?t? etkiler yaratabiliyor. Fakat bu durum, eleştiriyi alan kişinin karakter ve miza? ?zellikleriyle değişebiliyor. Alıngan ve m?kemmelliyet?i bireyler eleştiriyi daha tehdit edici ve ?zg?ven kırıcı olarak g?rseler de sağlıklı bireyler s?reci daha iyi y?netebiliyor.” ifadelerini kullandı.

Sağlıklı bireyler eleştiriden ne t?r bir kazanım elde edebileceklerine odaklanırlar

Sağlıklı bireylerin kusursuz bir varlık olmadıklarının farkında olduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Solin ?ekin, s?zlerini ş?yle tamamladı:

“Yapılan eleştirilerin kendileri i?in bir kazanım olabileceğini d?ş?n?rler. Aynı zamanda almış oldukları eleştiriyi alınganlık yapmadan objektif bir şekilde değerlendirebilir ve ne t?r bir kazanım elde edebileceklerine odaklanırlar. Sağlıklı bireyler, yapılan eleştirinin haklı tarafı bulunmasa da kendilerinden farklı d?ş?ncelerin varlığı noktasına saygı duyar, kırılmadan s?reci y?netebilirler. Bu da t?m bu s?ylemlerin kendilerini nasıl daha iyiye g?t?rebileceklerine dair bir bakış a?ısı i?erisinde yer aldıklarını g?steriyor.”

Hibya Haber Ajansı