HDP Şanlıurfa Milletvekili Osman Baydemir mevsimlik tarım işçilerinin yaşadıkları sorunları ve mağduriyetlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına sordu.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Süleyman Soylu tarafından Anayasanın 98’inci ve İçtüzüğün 96 ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim. 22.06.2016
Osman BAYDEMİR Şanlıurfa Milletvekili
Verimli ve işlenebilir geniş toprakları olan Urfa ilimiz, bu özelliğine rağmen en fazla mevsimlik tarım işçi sayısına sahip olan illerden biridir. Yapılan araştırmalar, her yıl binlerce mevsimlik tarım işçisinin, aileleri ile birlikte, Urfa'dan değişik illere dağıldığı bilgisini vermektedir.
Tarımsal sanayinin gelişmediği, mevcut tarımsal işletmelerin parsel ve mülkiyet büyüklüğü dağılımındaki dengesizliğin olduğu ve topraksız çiftçiliğin yoğun yaşandığı illerden biri olan Urfa ilimizde, geçim sıkıntısı çeken çoğu ailenin Türkiye'nin dört bir tarafına mevsimlik tarım işçisi olarak gittiği ve zor koşullarda ekmek parası kazanmak için mücadele ettiği yadsınamayacak bir gerçektir. Gün geçmiyor ki, yollara düşen yurttaşlarımızın uğradığı trafik kazaları gündeme gelmesin, konakladıkları mekânların sağlıksız koşulları medyaya yansımasın. Yıllardır devam eden ve defalarca basına yansıyan, mevsimlik tarım işçilerin memleketlerinde geçimlerini sağlayamamalarının altında yatan nedenler, göç ettikleri yerlerde yaşadıkları sorunlar ve yaşanan mağduriyetler 21. YY Türkiye’sinin gelişmişlikte sınıfta kalmış olduğunun adeta fotoğrafı niteliğindedir.
Bu gerekçelerle;
1- 2015 ve 2016 senelerinde Urfa'dan kaç kişi mevsimlik tarım işçisi olarak başka şehirlere göç etmektedir? Göç edenlerin içinde kaç çocuk bulunmaktadır?
2- 2004 senesinden günümüze kaç mevsimlik tarım işçisi sosyal güvenlik sistemine kayıtlıdır? Bunlardan kaçı kadın işçilerdir?
3- 2004 senesinden günümüze kaç mevsimlik tarım işçisi trafik kazasında yaşamını yitirmiştir? Ölümlerin yıllara göre dağılımı nedir? Bakanlığınızca Mevsimlik tarım işçilerinin çalışma yerlerine güvenli bir şekilde ulaşmaları için yaptığınız bir çalışma var mıdır?
4- 2004 senesinden günümüze iş cinayetlerinden ötürü kaç mevsimlik tarım işçisi hayatını kaybetmiştir? Yaşanan iş cinayetleri nelerdir? Bunların yıllara göre dağılımı nedir?
5- Yapılan araştırmalarda da ortaya çıkan çocuk mevsimlik tarım işçilerinin koşulları ve istismarlarının önüne geçmek için aldığınız önlemler nelerdir?
6- Tarım işçilerinin ilaçlama yaptıkları sırada maske takmadıkları, tulum/ ilaçlama kıyafeti giymedikleri yapılan araştırmalarda ortaya çıkan önemli bir tespittir. Bu ihmalin gerekçeleri nelerdir? Çalışma koşullarının standartlara uygun hale getirilmesi için Bakanlığınızca atılan adımlar nelerdir?
7- İşçilerin çalışma alanlarında yaşadıkları sıkıntıların başında uzun çalışma saatlerinin geldiği bilinmektedir. Çalışma saatlerinin standartlara uygun hale getirilmesi için Bakanlığınızca atılan adımlar ve önlemler nelerdir?
8- Mevsimlik tarım işçilerinin barınma koşullarına ve ücretlerin belirlenmesine dair Bakanlığınız bünyesinde bir şikâyet başvuru sistemi bulunmakta mıdır? Bakanlığınıza 2015 senesinde kaç mevsimlik tarım işçisi şikâyette bulunmuştur? Bu şikâyetlere dair ne tür çalışmalar/denetimler yapılmıştır?
9- Mevsimlik tarım işçileri, barınmadan, sağlığa, ücretlendirmeden çalışma sürelerine, iş güvenliğine vs. dair konularda Bakanlığınıza başvurup, çalıştığı yerin denetimini talebinde bulunabilmekte midir? 2015 senesinde kaç mevsimlik tarım işçisi çalışma koşullarının denetlenmesi talebinde bulunmuştur?
10- Mevsimlik tarım işçileri ve ailelerinin gerekli sağlık hizmetlerine erişimleri için Bakanlığınızca yapılan çalışmalar var mıdır? İyileşmenin sağlanması için diğer Bakanlık ve kurumlarla ortak bir çalışmanız bulunmakta mıdır?
11- Ölü doğum oranının oldukça yüksek olduğu tarım işçilerinin sağlık koşullarının iyileştirilmesi ve hizmetlere ulaşımı için Bakanlığınız ne tür çalışmalar yapmaktadır?
12- Mevsimlik tarım işçilerinin iş güvenliğinin sağlanması, kayıt altına alınmaları ve 'aracılık' sisteminin son bulması için Bakanlığınızca atılan ve atılacak adımlar nelerdir?
13- Mevsimlik tarım işçilerin en az %52'lik kesimin Kürtlerin yoğunluklu yaşadığı illerinden gelen yurttaşların oluşturduğu tespitinden yola çıkarak sadece bir bölgeden bu kadar sayıda mevsimlik işçinin olmasının altında yatan nedenleri nasıl açıklamaktasınız?
