HDP Urfa vekili Osman Baydemir son yıllarda, Urfa başta olmak üzere, Suriye'ye sınırı olan illerin, sınır kapılarının kapalı olmasından kaynaklı, yaşadığı ekonomik sorunları ve alınan/alınacak önlemlerin neler olduğunu Gümrük ve Ticaret Bakanlığına sordu.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Bülent Tüfenkci tarafından Anayasanın 98’inci ve İçtüzüğün 96 ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Osman BAYDEMİR Şanlıurfa Milletvekili
Urfa, Kilis, Antep, Hatay ve Mardin illerinde sınır ticaretinin ekonomik faaliyetlere olumlu etkileri istatistiki verilerden de anlaşılmaktadır. Resmi verilere göre, sadece Urfa'da 2000 yılında 43 bin dolar olan ihracat 2010 yılında 80 milyon doları geçmiş ve ilin toplam ihracatı içerisinde Suriye'nin payı 2000 yılındaki %0.29 seviyesinden 2010 yılında %42'ye çıkmıştır. Fakat, Suriye'de, sınırda yaşanan son gelişmeler ve iktidarın dış politikada yaptığı ciddi hatalar ve yetmezliklerle 2010 yılında 80 milyon doları geçen bu ticaret, hızlı bir şekilde 3.5 milyona kadar gerilemiştir. Sınır ticaretinin durma noktasına gelmesi Urfalılar başta olmak üzere sınır ticaretiyle geçimini sağlayan binlerce ailenin ciddi ekonomik sorunlar yaşamasına yol açmıştır. Bu durum son 2-3 yıllık sınır ticaretine dair politikaların gözden geçirilmesini zorunlu kılmaktadır.
Bu gerekçelerle;
1- 2000'li yıllarda Suriye'ye sınırı olan illerin toplam ihracatı ne olmuştur? İhracat kalemleri nelerdir?
2- 2011'de başlayan bölgedeki çatışmalı süreçten günümüze Suriye'ye sınırı olan illerin toplam ihracatı nedir? Toplam ihracatta ne kadarlık bir düşüş yaşanmıştır? Bu dönemdeki ihracat kalemleri nelerdir?
3- 2011 yılında bugüne Urfa'da ihracatın kalemlere göre yıllık dağılımı nasıldır?
4- Mürşitpınar, Akçakale, Ceylanpınar sınır kapıları hangi tarihlere kadar açık tutulmuştur? Bu kapılardan, 2012’den açık olduğu döneme kadar hangi kalemlerde ihracat yapılmakta idi? İhracatın yıllara göre dağılımı nedir?
5- Suriye'ye sınırı olan illerde ihracatın durma noktasına gelmesinden en çok etkilenen kesimler hangileridir? Bu kesimlerin mağduriyetlerinin giderilmesi için Bakanlığınızca bir çalışma yürütülmüş müdür?
6- Suriye'ye sınırı olan illerde durma noktasına gelen ihracatın, bölge illerinde yaşanan olumsuz sonuçlarının önüne geçmek için beş yıllık süre zarfında Bakanlığınızın attığı adımlar neler olmuştur?
7- 2011'den bugüne Suriye'ye dair AKP politikaları ihracatı hangi yönde etkilemiştir? Bakanlığınızın öngördükleri çerçevesinde bu konuda hükümete ne tür uyarıları olmuştur?
8- Sınır ticaretinin normalleşmesine yönelik gelecek dönemlere dair bir master planınız bulunmakta mıdır? Bu minvalde Mürşitpınar, Ceylanpınar ve Akçakale sınır kapılarının açılması için Bakanlığınızın bir çalışması bulunmakta mıdır?