Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde "Asla normalleşmeyeceği" ısrarla vurgulanan Türkiye-İsrail ilişkilerinde yeni bir dönem başlıyor. Türkiye'nin dış politikada gittikçe yalnızlaştığı bir döneme rast gelen ikili ilişkilerdeki yakınlaşmanın asıl nedeninin Filistin'de bulunan doğalgaz rezervleri olduğu ileri sürülüyor.
Gazze karasuları derinliklerinde milyarlarca dolarlık doğalgaz rezervi bulunuyor. Hayfa'nın 90 kilometrelik batısındaki açık denizde bulunan Tamar sahasında 283 milyar metreküp ve onun 47 kilometre güneybatısındaki Leviathan sahasında 530 milyar metreküp doğalgaz rezervi bulunuyor.
İsrail, 2015'te enerji ihtiyacının yarısını yerli doğalgazla karşılamayı hedeflerken, 2017'de de net ihracatçı olmayı planlamıştı. İsrail Genelkurmay Başkanı Moşe Yalon'un 2007 yılında Gazze açıklarında keşfedilen doğalgaz kaynaklarının bağımsız Filistin devletine ekonomik bağımsızlık sağlamasının söz konusu olmadığı, Hamas'ın bu kaynağı İsrail'e karşı saldırıları finanse etmek için kullanacağı, bunun için "Hamas'ın kökünün kazınması gerektiğini" söylemesi, bu gerçeğin resmi bir ağızdan itirafı anlamına geliyor.
Sürekli gündemde olan İsrail doğalgaz kaynakları ile aynı coğrafyada olmasına rağmen hiç sözü edilmeyen Gazze'nin zengin doğalgaz kaynakları belirleyici nokta. Filistin'in1999'da British Gas (BG) ve ortağı Atina merkezli Lübnanlı Sabbah ve Kuri ailelerine ait Consolidated Contractors International Company (CCC) ile 25 yıllığına imzaladığı anlaşma kapsamında BG, 2000 yılında Gazze Şeridi kıyılarında yaklaşık 4 milyar dolar değerinde 38 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfetti. BG, raporlarında Filistin gaz rezervlerinin çok daha büyük olabileceğini belirtiyor.
Ucu Ceyhan'a kadar uzanıyor
Filistin tarafından "Allahın hediyesi" olarak değerlendirilen keşif, Filistin'in yeniden yapılandırılmasına bir başlangıç ve daha iyi bir geleceğin garantisi olarak görülmüştü. Ancak keşiften bu yana sahada farklı projeler hayata geçirme planları hayata geçirilemedi.
Gazze-İsrail sahilindeki doğalgaz rezervlerinin yüzde 60'ı Filistin'e ait. Üstelik Gazze deniz sahası İsrail'in gaz tesislerine bitişik konumda. Gazze sularının İsrail egemenliği altına alınması durumunda, Gazze doğalgaz sahaları yanı başındaki İsrail'in açık deniz tesislerine dahil edilecek. Bu açık deniz tesisleri aynı zamanda İsrail'in enerji nakil koridoruna bağlı. Petrol hattı terminali olan Eilat limanından, Kızıl Deniz deniz-limanı boru hattı terminali Aşkelon, oradan kuzeye Hayfa'ya ve oradan da İsrail-Türkiye boru hattıyla Ceyhan'a uzanıyor.
2017'de üretime geçmesi beklenen Levant sahasındaki 3,5 trilyon metreküp gazın çoğu, İsrail, Gazze, Lübnan, Suriye ve Kıbrıs arasındaki tartışmalı sularda. Bu doğalgaz rezervlerinin büyük çoğunluğu son 16 yılda keşfedildi. "Normalleşme" sürecinin çıkış noktasının, Türkiye'nin doğalgaz krizi ve bu krizin İsrail'den gelecek olan doğalgaz ile ikame edilmesi olduğu savunuluyor.
(kaynak.diha)