Dersim’in Hozat ilçesinde yaşayan 58 yaşındaki Elmas Kahraman astım ve şeker hastası olan eşi ve okuyan çocukları için çalışıyor. Kış aylarında kar kalınlığının 2 metreyi bulduğu ilçede odasının kenarına eski tahta pencerelerden birine şekil vererek yaptığı dokuma tezgahında elde ettiği geleneksel ürünleri yaparak satıyor. Aldığı rengarenk iplerle kilim, halı, kırlent, hekibe, iğnelik, duvar süsü ve sırt çantaları yapan Kahraman, bunlarla hem geleneksel dokumayı hem de yaşamını ikame ettiğini belirtti.
‘İDARİ LAMBALARININ ALTINA BU KÜLTÜRÜ ÖĞRENDİK’
Bu mesleği 8 yaşında iken elektriklerin olmadığı ve idari lambalarının altında akşamları yapan annesinden öğrendiğini söyleyen Kahraman, “Ben bunu annemden öğrendim. Ben ilkokula gidiyordum. Elektrik yoktu, annemle idari lambanın vardı onun ışığında yapıyorduk. Annemin yanında oturarak öğrendik. Biz dedik bu kültür devam etsin. Bu dokumada astır (Kilim), yastık yapıyorduk. Bunun dışında küçük tezgâh yaptık çanta yapıyoruz. Yaptığım bu çantaları satarak geçimimi sağlıyoruz. Evde Kimse çalışmıyor, Eşim astım ve seker hastası, oğlum okuyor. Bu çantaları parça parça dokuyarak satıyorum çocuklarımın harçlığını çıkarıyorum” dedi.
‘KÜLTÜRÜMÜZÜ NEDEN KORUYAMIYORUZ’
“Eskiden beri kilim, halı, kırlent, hekibe ve sırt çantalarını bu yöntemlerle yapıyorduk” diyen Kahraman, yapılış aşamasını ise alınan iplerin sırayla dizildiğini ardından ipler tahtalarla sıkıştırılıp kerkit adını verdiği demirle de iyice sıkıştırdığını belirterek daha sonrasında yapılan desenleri kesip, yapılan ürünlere göre diktiğini aktardı. Kahraman, “ Eskiden bunları evlerimizde kullanıyorduk. Dönem hazır dönem artık bunlar unutuldu. Hazır kilim ve çantalar var. Bunlar oldukça güzel, hepsi unutuldu. Bunlar neden göz göre unutuluyor. El emeği göz nuru kültürümüzdür. Yazık günah bunları neden korumuyoruz. Hem bunlar daha sağlam ve kullanışlı” diyerek sitemde bulundu.
‘FESTİVAL YASAKLANDIĞI İÇİN ÜRÜNLERİ SATAMIYORUM’
El emeği olan bu ürünlerin her birinin yapımının 5-6 gününü aldığını belirten Kahraman, Hozat’ta her sene geleneksel olarak yapılan festivalin iki yıldır yasaklanmasıyla birlikte ürünleri satmakta da zorluklar çektiğini belirterek, festivallerin yasaklanmasıyla ekmekleriyle oynandığını söyledi.
dihaber.org
