Kürt toplumunun, resim, heykel gibi sanat dallarını “günah” olarak algıladığını belirten Bazencir, “Sanata ve sanatçıya olan ilgi bu ölçüde değerlendirilebilir” yorumunu yaptı.
Ressam Adil Bazencir, Rûdaw’ın sorularını yanıtşladı...
Ne zaman ve nasıl resim yapmaya başladınız?
İlkokula başladığımda çoğu arkadaşım gibi ben de Türkçe bilmiyordum. Öğretmenlerin anlattıklarını anlamakta büyük zorluk çekiyordum. Bunun verdiği sıkıntı ile defterlerimin aralarına resimler karalamaya başladım. Bu karalamalardan iyi şeylerin çıktığını farkettim. Arkadaşlarım da yaptıklarımı beğeniyorlardı…
Sonraki yıllarda resim merakım daha da arttı. Üniversitede resim bölümünü tercih ettim, sanat eğitimi aldım.
Toplumumuzda öğrenciler daha çok doktor, mühendis, öğretmen olmak ister, sizi resim sanatı ile ilgienmeye sevk eden motivasyon ne idi?
Bizim toplumuzda tercihlerimizi yapan ailelerimizdir genel olarak. Beni motive eden, resim yapmayı çok seviyor olmamdı. Öğretmen olarak atanmamın da etkisi var..
Resim sanatında geçirdiğiniz aşamaları anlatabilir misiniz?
Genelde bellekten çalışmalar yaparım. Çalışmalarımın içeriği yaşadığımız çevre, tanıklık ettiğimiz olaylar, sosyal ve siyasal etkileşimler... Sanatçılar ürettikçe gelişirler . Önce yakın çevre, sonra yaşadığı ülke ve sonra da erensel bir yaklaşım ile kendilerini yansıtmaya çalışırlar. Ben de bu rotada yol almaya çalışıyorum.
Resim sanatı kendini anlatmak icin iyi bir araç mı?
Yazının icadından önce ilkel insanlar doğadaki değişik varlıkları resim yolu ile anlatırlardı. Bu resimler daha sonraki uzun süreçte sembollere dönüştü ve bir yazım dili oluştu. Dünyanın farklı coğ -rafyalarında yaşayan topluluklar farklı alfabeler geliştirerek kendi yazım dillerini oluşturdu.
Resim sanatı ile mitoloji arasında nasıl bir bağlantı mevcut?
Toplumların geleneksel olarak hayalgücü etkisiyle biçim değiştiren alegorik bir anlatımı olan halk hikayeleri, toplumun bellegine kazınır. Sanatçılar kendi toplumlarının mitolojik konularını işleyerek görsel ve işitsel anlamda estetik vurgular yaparak, toplumsal hafızayı oluştururlar. Mitollojinin anlatımında en etkili dil sanat dilidir. Dolayısıyla, sanatçılar buna sıkça başvurur.
Kürtler’de resim sanatı hangi seviyede?
Kürt toplumu genelde muhafazakar bir yapıya sahip. Sanatın bazı dallarına karşı (resim, heykel ) yaygın olan inanışa göre günah olarak kanıksanması nedeniyle mesafeli dururlar. Sanata ve sanatçıya olan ilgileri bu ölçüde değerlendirilebilir. Toplulumumuzda sanat eserlerini koleksiyon yapan kaç sanatsever var? Sanatçı sponsoru var mı? Hangi Kürt idaresi sanatçılardan oluşan bir çalıştay yapabiliyor. Kürt sanatçılarına olan ilgiyi bu anlamda değerlendiriyorum.
Sizin bir amaca oğlunuz babanız için, “Çerkez Amcam dengbej idi. Onun bu yeteneği her oğluna ayrı ayrı yansıdı; Mahsun Kırmızıgül (Abdullah Bazencir) ses sanatçısı oldu, Adil resam oldu” diye yazmıştı. Sizdeki bu sanatçı yanın genetik bir yanı var mı? Babanızın dengbejliği size üzerinizde nasıl bir etki yaptı?
Babamın dengbej olduğu bilgisi yanlış bir bilgi veya size yanlış aktarılmış. Kürtçe mevlidi güzel okurdu.
PORTRE / Adil BAZENCİR
Bingöl’de doğdu. Tahsilini memleketinde tamamladı. 1974 yılında Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nü bitirdi.
Anadolu’nun değişik il ve ilçelerinde, özel eğitim kurumlarında sanat eğitmenliği yaptı.
Emekli olduktan sonra Mersin’de sanat çalışmalarına devam ediyor.