2013 sonbaharında Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Kazakistan ve Endonezya'ya gerçekleştirdiği ziyaretler sırasında İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ve 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu’nun ortak inşası hedeflerini ortaya koydu.
Geride kalan sekiz yılda Çin, merkezinde Xi Jinping'in bulunduğu Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi'nin güçlü liderliği altında yüksek nitelikli kalkınmayı teşvik ederek yeni bir kalkınma modeli inşa etti ve kısaca Kuşak ve Yol olarak anılan söz konusu iki hedefi ilerletti.
Çin, istişare, ortak inşa ve paylaşım ilkelerine dayanarak Kuşak ve Yol’un inşasının yüksek nitelikli gelişimini hızlandırdı.
Kuşak ve Yol’un inşası insanlığın kader ortaklığının oluşumu için önemli bir platform hâline gelirken, birçok ülke için ortak refaha giden bir kalkınma yolu açtı.
Çin-Laos Demiryolu Hattı’nın Çin bölümünde geçtiğimiz günlerde test sürüşlerine başlanırken, hattın Laos sınırları içindeki bölümü de yılın sounda hizmete açılacak. Kuşak ve Yol girişimi ile Laos'un ulusal kalkınma stratejisinin kaynaşmasını simgeleyen önemli bir proje olan demiryolu hattı, Laos’ın başkenti Vientiane'yi Çin’in güneybatısındaki Kunming kentine bağlayacak. Böylelikle, ASEAN ülkeleri arasındaki iletişimi kolaylaştıran bir uluslararası kanal faaliyete geçmiş olacak.
Çin-Laos Demiryolu’nun yanı sıra Çin-Tayland Demiryolu, Macaristan-Sırbistan Demiryolu ve Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru gibi projelerle Kuşak ve Yol güzergâhındaki ülkeler arasındaki altyapı bağlantısı güçleniyor.
Kuşak ve Yol’un ortaklaşa inşası, Cumhurbaşkanı Xi’nin çağın genel eğilimini göz önünde bulundurarak tüm dünyanın karşılaştığı tarihî sorunlara yönelik ortaya koyduğu önemli bir uluslararası işbirliği inisiyatifi.
Cumhurbaşkanı Xi, sekiz yıldan fazla süredir, siyasi iletişim, altyapı bağlanırlığı, engelsiz ticaret, mali entegrasyon ve beşeri temaslara dayalı planların yanında, sağlık, yeşil kalkınma, dijital ve inovasyon gibi yeni alanlarda istikrarlı bir şekilde işbirliği gerçekleştirilmesi ve yeni büyüme noktaları keşfedilmesi için geniş kapsamlı planlamalar yaptı.
Kuşak ve Yol’un inşası, yüksek kaliteli gelişim doğrultusunda hızlı ve devamlı olarak ilerletilerek dünyanın en geniş ve en büyük uluslararası işbirliği platformu ve en popüler uluslararası kamu ürünü hâline geldi.
Çin Ticaret Bakanlığı Araştırma Enstitüsü Avrasya Araştırmaları Ofisi Direktörü Liu Huaqin, “Son sekiz yılda, Kuşak ve Yol inisiyatifi, proje sayısının artırılarak ve projelerin kalitesi yükseltilerek sürekli gelişiyor. Bu süreçte işbirliği alanlarımız giderek genişlediği gibi, işbirliği yöntemleri de yenileniyor. İlgili projeler, çeşitli ülkelerin ekonomik gelişimini hızlandırarak insanlığın kader ortaklığını oluşturan bir pilot platforma dönüştü.” dedi.
Günümüzde Çin, 140 ülke ve 32 uluslararası kuruluşla ortaklaşa Kuşak ve Yol’u inşa etmek için 200'den fazla işbirliği belgesi imzaladı. İnisiyatif kapsamında 90'dan fazla ikili işbirliği mekanizması kuruldu. Japonya ve İtalya dâhil 14 ülke ile üçüncü taraf piyasalara dair işbirliği belgeleri imzalandı. Kuşak ve Yol inisiyatifinin dost çevresi giderek büyürken, uluslararası etkisi de mütemadiyen artıyor.
Asya Altyapı Yatırım Bankası ve İpek Yolu Fonu’nun üstlendiği önemli roller sayesinde çeşitlendirilmiş yatırım ve finansman sistemi daha da iyileştirildi.
Çin’in Kuşak ve Yol güzergâhındaki ülkelere yönelik finans dışı doğrudan yatırımlarının değeri 140 milyar doları aşmış durumda.
Ticaret her geçen gün daha da pürüzsüz ilerlemeye başladı. Eylül 2021 itibarıyla Çin ile güzergâh üzerindeki ülkeler arasında gerçekleşen toplam mal ticareti hacmi 10 trilyon 400 milyar doları aştı.
Tüm dünyayı etkileyen COVID-19 salgınına rağmen Kuşak ve Yol çerçevesindeki işbirliği sürekli ilerletiliyor. Yılın ilk 10 ayında Çin ile Kuşak ve Yol güzergâhındaki ülkeler arasındaki ticaret yüzde 23'ten fazla artarken, Çin-Avrupa yük treni seferlerinin sayısı ve seferlerde taşınan yük hacmi 2020 yılının toplamını geride bıraktı.
Günümüzde 73 demir yolu hattıyla 23 Avrupa ülkesindeki 175 kente ulaşım sağlanırken, gümrük işlemleri hızlandırıldı.
Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu yetkilisi Xu Jianping, “Deniz ve hava taşımacılığı tıkanmışken Çin-Avrupa tren seferlerinin normal işleyişi, salgınla mücadele için bir hayat damarı oldu, ekonomik toparlanma için bir büyüme yolu ve mevcut potansiyelin açığa çıkarılması için bir kazan-kazan köprüsü oluşturdu. Bu da Kuşak ve Yol girişiminin direnç ve canlılığını gösterdi.” ifadelerini kullandı.
İngiltere Sosyal Bilimler Akademisi’nden Martin Albrough, Kuşak ve Yol girişiminin ülkeleri işbirliği yaparak ortak hedefler bulmaya teşvik ettiğini söyledi. Albrough, “Küresel yönetişim bakımından Kuşak ve Yol inisiyatifi, ortak hedeflere nasıl ulaşılacağına dair pratik bir örnek sunuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Fransız Schiller Enstitüsü'nde uluslararası ilişkiler uzmanı Sebastian Perimoni, Kuşak ve Yol inisiyatifinin uluslararası işbirliği biçiminde köklü bir değişikliğe, küresel uluslararası işbirliği için de yeni bir yöne işaret ettiğini kaydetti.
Kaynak Çin Uluslararası Radyosu
Hibya Haber Ajansı
