TCMB Aralık Piyasa Katılımcıları Anketi’nde cari yılsonu enflasyon beklentisi %23,85 olmuştur. Kısa dönemli enflasyon beklentilerine baktığımızda; Aralık ayı enflasyonu %3,37, Ocak ayı enflasyonu %2,99 ve Şubat ayı enflasyonu ise %1,96 beklenmektedir. Enflasyon söz konusu aylarda beklentilere paralel bir şekilde artarsa Aralık, Ocak ve Şubat aylarında yıllık enflasyon da sırasıyla %23,85, %25,45 ve %26,75 olarak gerçekleşecektir.

 

Enflasyon beklentilerindeki bozulmaya temel oluşturan birçok faktör var, en önemlisi de enflasyonun yüksek kalacağına yönelik yapışkanlık hissiyatının artmasıdır. Bu hususta, açıklanan enflasyon oranları ile halkın hissettiği enflasyon arasında çok fark olması, en başta buna bağlı belirlenen ücretler gibi değişkenler nedeniyle alım gücünün gitgide zayıflamasına neden olmaktadır. Enflasyonist beklentiler ise, başta maliyet unsurları etkili olarak hızla güçlenmeye başladı. Şu anda, piyasadaki görünüme bakıldığında başta temel ihtiyaçlar olmak üzere birçok malın fiyatı ciddi artmış durumda ve fiyatların daha da yükselmesine yönelik beklentiler bir tarafta stok yapma eğilimini artırırken, piyasadan mal toplama telaşı da talebin geçici olarak atmasını beraberinde getiriyor. Söz konusu faktörler, enflasyon oranlarının düşmesi önünde en büyük engel ve yapışkanlık faktörünü ön plana taşıyacaktır.

 

Ekonomide genişleyici politikaların uygulanması enflasyonu daha da artıracak görünüyor. Bu uğurda, para politikasının aşırı gevşek tutulmasının sıkıntıları artıracağını düşünüyoruz. Özellikle, kurla gelen maliyet enflasyonu, genel enflasyon oranlarının önümüzdeki aylarda da yükselmesine neden olacak. Asgari ücret gibi bazı değişkenlerin de işgücü piyasasında işsizliği artıracak etkisini düşünecek olursak giderek düşen alım gücü, gelirler ve fiyatlar arasında sürekli açılan makas ve buna bağlı olarak piyasada talep azalması büyüme tarafına da zarar verici, düşürücü etkide bulunma riskini taşımaktadır.

 

12 ve 24 ay sonrasına ilişkin ortalama enflasyon tahminlerine göre, enflasyonun sırasıyla %21,39 ve %14,41 seviyelerinde gerçekleşmesi beklenmektedir. 12 ve 24 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentilerinin ortalaması böylece %17,9 olmuştur. 

 

Yıllık TÜFE beklentilerindeki gelişmeler… Kaynak: TCMB, Bloomberg

 

Repo ve Ters Repo Pazarı’nda oluşan faiz oranı beklentileri ay sonu için %14,93 olmuştur. Piyasa, Merkez Bankası’nın da politika faizi olan 1 haftalık repo faiz oranını ise cari ay ve 3, 12, 24 ay sonrası beklentileri sırasıyla %14,53, 14,28, 14,41 ve 13,82 olarak öngörmektedir.

 

Merkez Bankası’nın faiz indirmesi konusu giderek zorlayıcı, ekonomide sürdürülebilirliği etkileyen bir zemine oturdu. Piyasa katılımcıları, enflasyondaki zorlayıcı koşullara rağmen faiz indirimlerinin devam edeceğini öngörüyor. Bu da aslında fiyatlama davranışlarına yansıyan en önemli olumsuzluk unsuru olarak görülebilir. Para politikasında ciddi bir dönüşüm veya yaklaşım değişikliği olmadan söz konusu statükonun değişmesini beklemeyiz. Dolayısıyla, enflasyon beklentilerimiz şu aşamada iyimser değildir. Parasal sıkılaşmanın ise koşullarının çoktan oluştuğunu, ancak hükümet ve Merkez bankasının bu dönüşüme geçmek için çıtasının eskiye göre çok daha yüksekte olduğunu düşünüyoruz. Merkez Bankası, sınırlı alan vurgusu kapsamında bundan sonraki süreçte daha yavaş faiz indirecektir, ancak politika muhtemelen genişlemeci tarafta kalacak.

 

Büyüme beklentilerinde kısa döneme ilişkin iyimserlik, gelecek seneye göre daha düşük öngörüler görüyoruz. Bir önceki anket döneminde %9,2 büyüme şeklinde olan 2021 GSYH beklentisinin %9,9’a arttığı görülmektedir. 2022 öngörüsü ise Aralık anket döneminde %4,1 büyüme oldu. Bu yılın büyüme göstergeleri, son çeyrekte genişleyici politikalarla da teşvik edilerek önceki projeksiyonların da üzerine çıkacak görünüyor. Bu açıdan 2021 büyümesinin çift hanede gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Buna karşılık; tedarik zincirlerindeki darboğaz, enflasyonist baskıların etkisi, düşen alım gücünün tüketim eğilimlerine zararı ve cari dengede ters yönlü riskler kapsamında büyüme görünümünde gelecek seneye dair riskleri aşağı yönlü olarak görüyoruz. 

 

Döviz kuru beklentileri 2021 yılsonu için 13,77 olmuştur. 12 ay sonrasına ilişkin kur beklentilerinin ise 15,56 olduğunu görüyoruz.

Kaynak Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı