Çanakkale, var olan üç kömürlü termik santralin yanı sıra, planlanmakta olan 10 kömürlü termik santral ile Türkiye’nin en fazla kömürlü termik santral planı olan 2. şehri durumunda.
Tüm Türkiye etkilenecek
Dünya’nın en temiz havalarından birine sahip olan bir bölgede kömürlü termik santral yapmanın insan sağlığı ve çevre için yaratacağı tehlikenin altını çizen Greenpeace İklim ve Enerji Kampanyası Sorumlusu Pınar Aksoğan, “Bu bölgedeki santral projeleri hayata geçerse, toplam 13 kömürlü termik santral faaliyet gösterecek ve santrallerin kümülatif etkilerinden sadece bu bölge halkının değil, tüm Türkiye’de yaşayan insanların sağlığı etkilenecek. Planlanan 10 kömürlü termik santral yapılırsa Çanakkale’de her yıl 476 erken ölüm daha yaşanacak. Halk sağlığını böylesine tehdit eden bir konuda, Sağlık Bakanlığı muhakkak söz sahibi olmalı ve hava kirliliğine yol açarak hayatı tehdit eden projelerin planlama, izin ve denetim süreçlerinde karar verici kurumlardan biri olmalı” dedi.
Şu an Çanakkale’deki kömür santrali planları arasında hem konumu hem de Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreciyle en çok tepki çekenlerden biri, Cengiz İnşaat ve Alarko Holding ortaklığındaki CENAL Elektrik Üretim A.Ş’nin Karabiga’da kurmayı planladığı santral. Şirketin 2013 yılında Çevre Bakanlığı’na sunduğu ÇED Raporu, çevreye ve insan sağlığına vereceği zararlar nedeniyle iptal edilmişti. Şirket daha sonra bir bütün olan ÇED raporunu 4’e bölerek sunduysa da, yerel halkın ve sivil toplum kuruluşlarının verdikleri hukuk mücadelesi sonucunda, parçalanan ÇED sürecinin bir bütün olduğu gerekçesiyle proje hakkında yürütmeyi durdurma kararı alındı. Defalarca alınan yürütmeyi durdurma kararına karşın şirket yeni bir ÇED süreci başlatıyor. Bu yeni ÇED sürecine karşı da hukuk mücadelesi devam edecek.
Proje tamamen iptal edilmeli
Aksoğan sözlerine şöyle devam etti “Buraya kurulması planlanan santralin çevreye vereceği zararlar 2013’te tespit edilmişti. CENAL şirketi, ÇED raporuna olumlu sonuç alabilmek için raporu dörde bölmek gibi hukuka aykırı yöntemler denese de, projenin çevreye ve insan sağlığına vereceği zarar değişmiyor. Projenin sağlık ve çevre etkileri düşünüldüğünde projenin tamamen iptal edilmesi ve şu ana kadar verilen zararın geri döndürülmesi için gerekli çalışmaların yapılması gerekiyor” dedi.
Geminin bir sonraki rotası İzmir
Rainbow Warrior gemisi, Karabiga’da geçireceği bir günün ardından, İzmir’e doğru yol alacak. Greenpeace Akdeniz, Rainbow Warrior Türkiye turu kapsamında, kömürlü termik santrallerin sağlık etkileri konusunda Sağlık Bakanlığı’nı harekete geçmeye çağırıyor. Kampanyaya destek vermek isteyenler, www.birgunver.org üzerinden, Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’na bir çağrı metni göndererek, halk sağlığını tehdit eden enerji projelerinin planlanma, izin ve denetim süreçlerinde Sağlık Bakanlığı’nın karar verici bir kurum olmasını talep ediyor.
Editöre notlar:
Greenpeace’in, Stuttgart Üniversitesi’nin hazırladığı modellemeyi kullanarak hazırladığı ‘Sessiz Katil’ raporunun sonuçlarına göre:
Planlanan 10 kömürlü termik santral yapılırsa Çanakkale’de her yıl en az 4433 yaşam yılı kaybı ve 476 erken ölüm daha yaşanacak. Sadece, Cenal Termik Santrali bile tek başına her yıl 730 yaşam yılı kaybı ve 78 erken ölüme sebep olacak.
Çanakkale’deki kömürlü termik santrallerden çıkan hava kirliliği havayla taşınarak Bursa, İstanbul, Yalova gibi diğer iller için de büyük bir tehdit oluşturuyor. 2010 yılında kömürlü termik santrallerden dolayı yaşanan erken ölümlerin onda biri, Çanakkale gibi diğer şehirlerden gelen kirlilik nedeniyle İstanbul’da yaşandı.